Stadspaleis in Groningen te koop: Ossenmarkt 4

Aan de Ossenmarkt nummer 4 in Groningen staat sinds deze week een heel bijzonder woonhuis te koop. Het wordt terecht een stadspaleis genoemd. 

Jan Albert Sichterman, de koning van Groningen

In 2014, 250 jaar na zijn dood, wijdde het Groninger Museum een grote tentoonstelling aan Jan Albert Sichterman. 'Een patser', noemde samensteller Egge Knol hem toen. 'Hij was rijk geworden als koopman in Bengalen, het huidige India. Niet omdat hij zo'n hoog salaris had, maar omdat hij illegaal voor eigen rekening handel dreef. Iets wat toen trouwens heel gewoon was. Nog tijdens zijn verblijf in India kocht hij een stuk grond aan de Ossenmarkt en liet er in 1743 dit huis bouwen.'

Groter dan de Amsterdamse grachtenpanden

Het Sichtermanhuis was zelfs voor die tijd ongewoon groot. Met 21,5 meter breed, veertien meter hoog en vijftien meter diep is het een van de grootste huizen in Nederland die in een gevelrij staan. Het is zelfs groter dan de meeste grachtenpanden in Amsterdam.

Het huis is gebouwd in de Lodewijk XV-stijl, die wordt omschreven als speels, licht en asymmetrisch, met uitbundige en krullerige versieringen.

Sichterman overleed in 1764. Hij bleek toen, ondanks zijn grote rijkdom, failliet te zijn. Zijn schulden waren nog groter dan zijn omvangrijke bezit. Zijn kunstcollectie met schilderijen van Rembrandt, Frans Hals en van Ruysdael werd geveild.

Zijn weduwe kon het huis pas verkopen toen het was gesplitst in twee woningen. Want er was niemand in Groningen rijk genoeg om het hele huis aan te schaffen. De fraaie voordeur werd vervangen door twee kleinere, maar bleef bewaard en is nog altijd te bewonderen in het Groninger Museum.
 

Uit de mode en weer in de mode

Na de splitsing woonden er tal van prominente Groningers in het huis. Zoals burgemeester Edzard Tjarda van Starkenborgh Stachouwer.

Vanaf de jaren dertig van de vorige eeuw raakt het grote pand echter uit de gratie als woonhuis. Het werd een toonzaal voor de groothandel W.J. Stokvis die er onder andere fietsen en motoren verkocht. Tussen 1942 en 1977 was het in gebruik als politiebureau. In de laatste jaren zie je steeds vaker dat dit soort oude panden in de Stad Groningen weer 'teruggerestaureerd' worden als woonhuis.

Neushoorn en Bengaalse prinses

Over Sichterman en zijn huis doen talloze verhalen de ronde. Zo heeft hij in zijn Indische tijd een babyneushoorn cadeau gekregen van de plaatselijke sultan. Dat dier, Clara, liep los in zijn huis in India maar toen het te groot werd verkocht Sichterman het aan een kapitein die het mee nam naar Europa.
Daar heeft de neushoorn jarenlang als circusattractie rondgereisd. Clara is dus niet door Sichterman meegenomen naar Groningen. Maar volgens een legende had Sichterman wél een Bengaalse prinses als maîtresse meegenomen naar de Stad. Ze stierf echter al snel omdat ze niet tegen het klimaat kon. Sichterman zou haar gebalsemde lichaam in een glazen kist op zolder bewaard hebben. Maar toen het in het huis vreselijk begon te spoken, heeft hij haar 's nachts bij fakkellicht begraven in de Nieuwe Kerk.

2,2 miljoen, maar kijken is gratis

Heb je geen 2,2 miljoen op de bank, maar ben je toch nieuwsgierig geworden naar dit bijzondere huis? Binnen gluren kan hier.

Ook de op 28 december 2023 overleden stadshistoricus Beno Hofman wist het nodige te vertellen over dit stadspaleis aan de Ossenmarkt 4. Hier is hij samen met Mirre van de Klok van Oog TV op de Ossenmarkt in Groningen tijdens 'De Stadswandeling', dat in de coronatijd werd uitgezonden.

Inside Ossenmarkt 4 Groningen