1-11-2024  Vlissingen bevrijd Operation Infatuate

De bevrijding van Vlissingen vond plaats op 1 november 1944 tijdens de Slag om de Schelde. Deze operatie, ook wel bekend als Operatie Infatuate, was een cruciale aanval waarbij geallieerde troepen vanuit Breskens aanvielen op het strandje bij de Oranjemolen. De aanval vond plaats in de donkere nacht rond half vijf in de ochtend en vormde een verrassingsaanval op de Duitse verdedigingen.

De amfibische landing van Britse, Nederlandse en Franse commando's van het No. 4 Commando op 1 november 1944

De strijd die volgde was zwaar en hevig, met grote verwoestingen in de stad en talloze slachtoffers. De bevrijding van Vlissingen was essentieel voor de verdere bevrijding van Nederland, omdat het de controle over de haven van Antwerpen gaf.

Heb je Vlissingen in handen, dan heb je controle over de haven van Antwerpen. Dat dachten de Duitsers én de geallieerden in de herfst van 1944. Door de strategische ligging aan de monding van de Westerschelde is Vlissingen al eeuwen lang een cruciale stad. In de documentaire Vlissingen Bevrijd duikt presentator Lonneke de Klerk in de aangrijpende verhalen van november 1944. Wat is er in die dagen gebeurd bij het strandje bij de Oranjemolen en in het centrum van Vlissingen?

Lonneke praat met een aantal deskundigen over deze bijzondere periode in de geschiedenis van Vlissingen. Op de boot van Breskens naar Vlissingen vertelt amateur historicus Edwin Tilroe hoe de Duitsers zijn verrast door de aanval vanaf het water door de geallieerden. "De Duitsers hadden geen idee, ze wisten wel dat er een aanval voorhanden was, maar waar en wanneer die aanval zou gaan plaatsvinden, wisten ze natuurlijk niet. De aanval met amfibievoertuigen vanaf het water in de donkere nacht rond een uur of vier, half vijf in de ochtend, hadden ze echt niet voorzien."

Operatie Infatuate
Op 1 november 1944 start met de landing van de geallieerden op het strandje bij de Oranjemolen Operatie Infatuate, de finale van de Slag om de Schelde. De strijd die daarna geleverd werd in Vlissingen was zwaar en heftig. "In heel Vlissingen was er maar één huis niet verwoest", vertelt Tilroe. "De hele stad heeft zwaar te lijden gehad onder de aanval in november."

"Vanaf het strand van Vlissingen, zie je de overkant al. Kun je nagaan hoe smal die doorgang eigenlijk is. En hoe logisch het is dat de geallieerden vanuit Breskens de aanval hebben ingezet", vertelt militair historicus Tobias van Gent. "Hitler wist natuurlijk ook dat Vlissingen belangrijk was en heeft de stad tot Festung verklaard in het najaar van '44. Dat betekende dat deze stad was aangewezen om zich ten koste van alles te verdedigen tegen aanvallen van de geallieerden. "Dat verklaart ook waarom de strijd in Vlissingen zo hevig was." De stad werd zwaar getroffen, met grote verwoestingen en talloze slachtoffers als gevolg.

Dat de felle strijd in Vlissingen niet voor niets was, bleek later. Deze finale van de Slag om de Schelde was essentieel voor de verdere bevrijding van Nederland.

Vlissingen Bevrijd: herinneringen aan de cruciale strijd
Er zijn steeds minder overlevenden die hun ervaringen kunnen delen. In Vlissingen Bevrijd gaat Lonneke de Klerk op zoek naar de verhalen van moed en opoffering in de stad zelf. Wie waren die jonge mannen, soms nog maar net zeventien jaar oud die op die fatale dag het strand van Vlissingen op kwamen? Waren deze jongens niet bang voor wat hen te wachten stond?

Met behulp van archiefbeelden en gesprekken met historici, komt de geschiedenis van deze zwaar bevochten vrijheid opnieuw tot leven.

Na drie dagen van hevige gevechten is Vlissingen nu eindelijk bevrijd. Van de stad is weinig meer over. "Bijna alles is kapot, daar kun je je geen voorstelling van maken", zegt Frans Bukkens. "En de halve stad staat ook nog eens onder water."

Het is het gevolg van eerdere geallieerde bombardementen op de dijken in de omgeving. De geallieerden probeerden hiermee Walcheren, waar Vlissingen op ligt, onder water te zetten en zo de Duitse positie op het schiereiland te verzwakken.

De verwoeste Boulevard Bankert in Vlissingen

De kleine Markt in Vlissingen na de bevrijding

Britse soldaten leveren straatgevechten met de Duitsers in Vlissingen

Hotel Brittannia in Vlissingen was het hoofdkwartier van de Duitsers